Alleskunner Ellen ten Damme (58) staat deze zomer samen met popjournalist Leo Blokhuis en de band Strange Brew in de voorstelling In the summertime stil bij de mooiste momenten uit de geschiedenis van de popmuziek. Wat zijn haar muzikale favorieten?
Fragment. Lees het gehele stuk in Hollands glorie (4, 2025)
Op repeat: Marche pour la ceremonie des Turcs van Jean-Baptiste Lully (1670)
“Ik luister de laatste jaren heel weinig pop, meer naar klassieke muziek. Een van mijn favoriete componisten is Jean-Baptiste Lully. Hij werd als zoon van een molenaar geboren in de buurt van Florence, maar werkte het grootste gedeelte van zijn leven aan het hof van Lodewijk XIV. Daar werkte hij nauw samen met de toneelschrijver Molière, met wie hij het Komedie-ballet creëerde, een combinatie van theater, komedie en ballet. Hij werd daardoor een van de beroemdste componisten van de Barok.
“Marche pour la ceremonie des Turcs is een stuk van ongeveer twee minuten maar is melodisch heel sterk: het herhaalt zich constant. Er is een tijd geweest dat ik echt verslaafd was aan dit stuk, met name in de tijd dat ik door het land toerde met mijn voorstelling Barock. Het is vooral de sfeer die me erg aanspreekt. Het brengt je terug naar de zeventiende eeuw. Ik vind dat een fascinerende tijd. Ik woon in Amsterdam, dus ik loop er dagelijks middenin, die Gouden Eeuw. Ik weet niet of ik in die tijd had willen leven. Ik was laatst in Versailles en stel me dan voor hoe het eten in die tijd was, van die grote banketten, maar ik ben toch blij dat ik nu leef, zeker als vrouw zijnde en wonende in Nederland.”
Jeugdliefde: Every breath you take van The Police (1983)
“Bij dit nummer moet ik meteen denken aan mijn eerste vriendje. Ik zie hem nog steeds: hij is nu chirurg in Groningen. We waren in dat jaar allebei zestien en gingen voor het eerst alleen op vakantie. Op de fiets door Nederland. Van noord naar zuid en van oost naar west en via de Afsluitdijk weer terug naar Roden. We logeerden ‘s nachts in jeugdherbergen, die we in mijn herinnering vaak helemaal voor onszelf hadden. Je had natuurlijk geen muziek bij je, maar Every breath you take, dat dat jaar een hit was, hoorde je op alle radio’s die je onderweg tegenkwam.”
Jeugdherinnering: Für mich soll’s rote Rosen regnen van Hildegard Knef (1968)
“Mijn ouders luisterden veel naar klassieke muziek, maar ook naar artiesten als Hildegard Knef. Mijn vader komt uit Winterswijk, die hield van Duitse muziek. Knef was zijn favoriet. Ze heeft een beroemd lied: Für mich soll’s rote Rosen regnen, waarvan ik de tekst heel mooi vind. Het gaat over je eigen weg kiezen, het tegen de stroom in durven gaan. Zelf luisterde ik in mijn jeugd veel naar Abba, Kate Bush en Blondie. Abba luisterde ik altijd samen met een vriendin. We zongen alles mee en mochten om de beurt Agnetha zijn. Ik geloof niet dat die vrouwelijke muzikanten rolmodellen voor mij waren. Ik dacht er simpelweg niet over na dat ik zangeres zou kunnen worden. Ik wilde alleen een avontuurlijk leven: veel op reis, interessante mensen ontmoeten en heel veel leuke dingen doen. Dat is gelukt! Muziek maken is nog steeds mijn grootste passie. Ik ben nu bezig met een nieuwe plaat, die volgend jaar moet verschijnen, tegelijk met mijn clubtour. Ik heb een heleboel opzetjes maar nog geen concrete nummers. In de notities op mijn telefoon schrijf ik flarden van teksten. Die stuur ik dan op naar Ilja Leonard Pfeijffer, die ze soms omvormt tot geschikte teksten, maar ik ga met het nieuwe album een heel andere kant op: de nummers worden in het Engels. Ik ben in mijn eentje bezig in de studio, zonder dat iemand zich ermee bemoeit. Ik speel alle instrumenten zelf en doe de techniek ook helemaal zelf. Ik ben helemaal niet handig met opnameapparatuur, dus dat is af en toe een ramp, maar het is wel fijn om zelf helemaal de controle te hebben. Het wordt iets met klassiek-achtige klanken, dus veel strijkers en harpen en dat soort dingen, gecombineerd met beats en elektronica-sounds. Denk een beetje aan Lana del Rey en Björk, maar ik weet zelf ook nog niet helemaal wat het wordt.”
Moeder: Imagine van John Lennon (1971)
“Imagine van John Lennon vind mijn moeder een heel mooi nummer, ik denk ook vanwege de boodschap. Mijn moeder is heel zorgzaam voor de mensen om haar heen. Ze wil dat iedereen het naar de zin heeft. Ik heb een gehandicapt zusje waar ze nog steeds heel erg druk mee is, maar ook over mijn oudere broer en mij is ze nog steeds bezorgd. Ik was gisteravond even bij haar op bezoek en bij het weggaan waste ze nog snel even een stuk fruit voor me af, sneed het in stukjes en gaf het in een bakje mee voor onderweg. Dat is mijn moeder ten voeten uit. Mijn ouders zijn gescheiden toen ik negen was. Mijn vader was ook wel sociaal, maar meer sociaal in het openbaar. Hij zat in veel commissievergaderingen voor de brandwondenstichting, voor speeltuinverenigingen, dat soort dingen. Mannen zijn meer eergevoelig in het algemeen, denk ik. Die hechten meer waarde aan status binnen een grote groep, terwijl vrouwen veel meer voor sociale coherentie binnen de kleine kring zorgen. Ik heb die zorgzaamheid zelf ook: ik zorg altijd dat er iets lekkers in huis is als er gasten zijn en breng cadeautjes mee voor de mensen die ik lief heb.”
Zusje: I was made for loving you van KISS (1979)
“Mijn zusje is gek op KISS. Ze wilde ook altijd gekleed en geschminkt worden als Gene Simmons. Ik heb één keer voor haar verjaardag een coverband gehuurd. Dat was echt geweldig, met vuur en alles, ze sprong een gat in het dak van blijdschap. Ze woont in een huis met andere gehandicapte mensen, maar die houden meer van André Hazes en Jan Smit. Ik weet nog dat ze achterin de zaal een beetje meewarig zaten te kijken naar die gekke geschminkte mannen die herrie stonden te maken, maar mijn zusje stond helemaal in haar eentje uit haar plaat te gaan. Sindsdien mocht ze ook af en toe mee met die band.”
Nick Muller 