Pepijn Lanen: ‘Ik heb meer moeite met vrouwonvriendelijke teksten en dat soort dingen’

Pepijn Lanen – ook wel bekend als Faberyayo van De Jeugd van Tegenwoordig –schreef een openhartig boek over het vaderschap. Playboy spreekt hem over de coronacrisis, opvoeding en Black Lives Matter: “We leven in een samenleving waar het idee heerst dat witte mensen de norm zijn en waarin iedereen die afwijkt getolereerd wordt, tot ze de tering kunnen krijgen.”

Verschenen in het decembernummer van Playboy. (2020)

1. Vad3r is je meest persoonlijke boek tot nu toe. Het is een dagboek naar aanloop van de geboorte van je derde kind. Waarom wil je dat mensen dit dagboek gaan lezen? Je had het ook voor jezelf kunnen houden.

Ze hoeven niks, maar ik zou het wel erg waarderen als ze het zouden lezen. Ik schrijf dingen en ik maak dingen omdat ik er heel enthousiast van word, niet omdat ik iets aan de wereld wil meedelen. Misschien kun je tijdens het lezen van het boek alvast een beetje voelen hoe het is om drie kinderen te hebben en dan beslissen: nee, dit is niks voor mij, of juist denken: dat wil ik ook.

2. In het boek proef ik dat je minder graag op tournee bent dan pak ’m beet tien jaar geleden, omdat je liever bij je kinderen bent. Klopt dat?

Nee, nier per se. Bovendien is dat ook niet meer aan de orde, want er valt helemaal niets meer te toeren. Natuurlijk zijn er weleens twijfels bij mij en de andere leden van De Jeugd: moeten we op deze manier verder gaan, of moeten we misschien iets veranderen? Wat dat betreft heeft de realiteit een gunstige pauze voor ons ingelast. Met die gasten in de studio zitten vind ik nog steeds het allerleukste wat er is. Iedereen heeft natuurlijk zijn eigen leven, met kinderen en andere projecten, maar er is altijd wel tijd om even samen te komen en nieuwe dingen te bedenken.

5. In je boek vraag je je meermaals af of je je nieuwe huis wel kunt betalen. Het boek eindigt in november 2019; de coro­na­crisis had je dus niet kunnen voorzien. Wat merk jij financieel van de crisis?

Ik woon inmiddels in het nieuwe huis en het is nog steeds heel erg duur en ik heb geen inkomsten meer uit live-optredens, dus we gaan het meemaken. Ik ben in het begin even een week panisch geweest, maar hoe langer het duurde, hoe meer ik accepteerde dat we deze pandemie gewoon moeten uitzitten. Niemand weet hoe dit gaat aflopen; elke maand is er weer een ander toekomstperspectief.

6. Ga je ervan uit dat je volgend jaar weer kunt optreden?

Ik ga nergens meer van uit. Ik denk het eerlijk gezegd niet. Ergens is dat ook wel goed, want als het straks wel weer kan, is het extra leuk. Het is ook niet erg dat het een tijdje iets minder gaat. Op een gegeven moment waren er ook wel érg veel festivals. Dan had ik voor m’n gevoel de laatste show van de zomer al gedaan en dan bleek dat er in oktober ook nog allerlei festivals waren. Lowlands en Dekmantel zijn festivals waar iedereen echt heel erg veel zin in heeft en waar altijd een enthousiaste sfeer heerst, maar er zijn ook genoeg festivals waar mensen voor m’n gevoel alleen maar zijn omdat ze denken dat ze er móéten zijn om het gezellig te hebben.

13. 2020 was behalve het jaar van corona ook het jaar van Black Lives Matter. Ben jij je bewust van je white privilege?

Absoluut. Het is mij ook wel duidelijk hoor, het is allemaal niet zo ingewikkeld: we leven in een samenleving waar het idee heerst dat witte mensen de norm zijn en waarin iedereen die afwijkt getolereerd wordt, tot ze niet meer getolereerd worden en de tering kunnen krijgen. We moeten daar awareness voor kweken en die norm gaan veranderen. Ik ben daar altijd fel in geweest. Vaak komt die verontwaardiging op een natuurlijke manier in mijn werk terecht, maar ik wil ook geen ­moraalridder zijn.

14. In sommige nummers, bijvoorbeeld in Hollereer, komen woorden als ‘neger’ en ‘zwartjoekel’ voor. Ben je door de oplaaiende discussie anders gaan denken over het gebruik van dat soort woorden?

Zeker, daar blijf ik nu in zijn geheel van weg. Die tekst deden we live al nooit. Het is een skit over twee racistische omaatjes, dus wij acteren daar dat we twee racisten zijn. Juist om racisme belachelijk te maken. Het is wel zo dat woorden als ‘neger’ een andere lading hebben dan vijf of tien jaar geleden. Ik heb ook meer moeite met vrouwonvriendelijke teksten en dat soort dingen. Dat komt door de veranderde tijd. We moeten accepteren dat die woorden niet meer kunnen, ook al begrijp je misschien niet waarom. Je moet andermans kritiek respecteren, maar dat is volgens mij lastig voor veel Nederlanders: mensen hebben moeite met zichzelf in andere mensen verplaatsen.

20. Stel: je leest Vad3r over tien jaar terug, welke versie van jezelf zie je dan?

Een beginneling. De komende tien jaar zullen vooral in het teken staan van het bouwen op het fundament wat we nu hebben neergelegd. Ik zou niet kunnen voorspellen of ik nog steeds dezelfde dingen doe die ik nu doe; alles verandert constant, dus waarom zou ik hetzelfde blijven?